Thứ Tư, 21 tháng 3, 2012

Trở về điểm gốc

Đồng hồ chuẩn

Chúng tôi đã miệt mài dõi bước Tam tạng Huyền Trang, theo từng kinh độ đông, dù rằng Tam Tạng đi về hướng tây, chỉ bởi kinh độ gốc nằm tại Vương quốc Anh, mà hôm nay tôi có dịp đứng ngay kinh tuyến 0o0’0’’.

đường kinh tuyến gốc tại Greenwich,
hình chụp 23 March 2012

Bạn nhìn xem đường vạch đỏ trên nhà thẳng xuống nền gạch. Đó là đường kinh tuyến gốc.
Nơi đây có một đồng hồ gốc của giờ GMT.
Với năm tháng theo bước Huyền Trang, dò trên bản đồ để tìm những thành phố cổ trên con đường tơ lụa,  chúng tôi quen dần với hai chữ “kinh tuyến” để định vị thành phố mà Pháp sư Huyền Trang đã bước qua để về Thiên Trúc.

Cái giá trị nếu có, là có với ai đang quan tâm tới điều đó. Nên mọi giá trị đều tương đối. Và tự thân đều mang một “giá trị biên tế”- một giá trị do “người đang cần”, và “người không cần” định cho. Nên cái giá trị vô cùng với người này thì thật vô nghĩa với người khác, cho dù là tài sản hay danh lợi.

Nếu từ đây đi thẳng mãi về hướng nam, sẽ gặp đường xích đạo, nơi mà kinh tuyến và vĩ tuyến đều bằng 0. Tôi nhìn bản đồ, điểm gặp đó sẽ ở giữa biển mênh mông kia, nơi mà tất cả đều mang số 0. Căn cứ từ cái gốc đó người ta định vị được tất cả điểm trên mặt đất này.

Bâng khuâng nhỉ! Khi thấy phải từ 0 mới có thể xác định được những gì đã xê dịch ra khỏi gốc. Câu trả lời khá bất ngờ và thật lý thú, nếu bạn đã từng hỏi “mọi thứ bắt đầu từ đâu”.

Mọi điều được chấp nhận do ước định, và chúng ta không phá vỡ ước định đó, nếu vẫn đang đứng nơi đây. Tựa như bạn đang chơi cờ tướng, con tướng không thể đi khỏi phạm vi khung thành, nếu bị chiếu cùng đường, tuy bước ra khỏi khung thành có thể thoát, bạn cũng đành đứng trong khung thành thốt lên “chịu thua”. 

Nếu muốn bước ra khỏi khung thành, bạn phải chọn trò chơi khác như chọn cờ Vua chẳng hạn, để có thể đi xa hơn. Nhưng xa đến đâu cũng trong phạm vi bàn cờ mà thôi. Đó là ước định của cuộc chơi.

Có tài giỏi lắm cũng như Tề Thiên kia thiên biến vạn hoá. Thế mà tại sao nhảy không khỏi bàn tay Như Lai. Cuối cùng nơi ngũ hành sơn chờ bước pháp sư Huyền Trang qua, để cùng về thiên trúc!

-------------
Khoảng cách tuơng đối giữa một kinh độ khoảng 100km, tăng giảm tùy ở gần xích đạo hay xa, nếu ở gần cực thì chỉ khoảng trên 20km
năm 1884 Hội nghị thiên văn quốc tế tại Washington lấy kinh tuyến qua đài thiên văn London (Greenwich) làm kinh tuyến gốc (0o) Việt Nam có kinh độ 103o đến 109o kinh Đông   
15 độ là một múi giờ.